Het blijkt dat 12 parochies zich bij de Friezen van Stellingwerf hebben aangesloten

Regesten van Oorkonden betreffende de bisschoppen van Utrecht uit de jaren 1301-1340. Verzameld door Dr. J.W. Berkelbach van Sprengel. Broekhoff N.V. v/h Kemink en zoon. Over den Dom te Utrecht. 1937. Werken uitgegeven door het Historisch Genootschap (gevestigd te Utrecht). Derde serie no 66.

nr. 823. Blz 322/323. 1328 Mei 26. Covordie feria V post Penthecostes.

Onder medebezegeling van de stad Groninge, Gho en Wold, Reynaldus, rechter in Covordia, en Bertoldus de Gronenbeke, rechter in Groninge, en ten overstaan van Johannes de Bronchorst, proost van Oudmunster, Thomas de Dyest en Johannes Redinc, ridders, Henricus de Vyanen, Stephanus de Rune, Johannes Ghodesinc en Alphardus de Sckuren, knapen, bekrachtigen gezworenen en gemeente van Threnthia de uitspraak van Godfridus de Borclo, Reynaldus voorn, en Ciso de Rutenberghe, scheidslieden in hun strijd met bs., waarbij is bepaald, dat

i°. bs. met '/ stolen zweren moet ieder schrikkeljaar recht te hebben op 150 mark br. sterl., verminderd met 8 mark 4 sol., te betalen door 12 parochiën, die zich bij de Frisones van Stellingwarf hebben aangesloten, terwijl de tegenpartij en Groninge, Gho en Wold beweren, dat hij slechts om de zeven jaar recht er op heeft, welk bedrag bs. telkens persoonlijk moet vragen in Hulsforde of op Biscopesberghe, dan wel door zijn schout en de rechters van Covordia en Groninge mag doen uitpanden op 17 Sept.;
2°. bisschoppelijke ministerialen geen Utrechtsche leenen mogen vervreemden buiten bs. om;
3°. bisschoppelijke ministerialen niet mogen worden verwisseld tegen vrije mannen zonder toestemming van bs.;
4°. bs. personen, die hun tienden niet betalen, met geestelijke straffen mag vervolgen.

Zegels vermeld; uith. doorgest.; Drente en Groningen in groen, Coevorden in rood was; besch.; Gronenbeke verloren.
H.S. oorspr. R.A.U. b.a. 83.
transs. van denzelfden dag (vgl. no. 824).
afschr. R.A.U. b.a. 2 f. 140 vs; 3 I f. 1431 vs; 370 f. 188 vs.
Reg. Reg. bss. 580.
Druk Muller I 308 no. 288.
O.B. Gron. I 223 no. 314.

Zie ook 1324

26 mei 1328. Gezworenen en gemeente van Threntia bekrachtigen de arbitrage tussen hen en de bisschop, waarin sprake is van 12 Drentse kerspelen, die zich bij de Frisones van Stellingenwarf hebben aangesloten, origineel HUA, b.a. inv.nr. 83, reg.nr. 580; druk OGD l 314

26 mei 1328. Johannes, bisschop van Utrecht, gaat akkoord met een uitspraak van scheidslieden in een conflict tussen hem en de mannen van Drenthe. In deze oorkonde is de uitspraak van die scheidslieden opgenomen* Daarin wordt gemeld dat 12 parochies zich van Drenthe hebben afgescheiden en zich gevoegd hebben bij de 'Frisonibus de Stellingwerf', ofte wel de Friezen van Stellingwerf Helaas ontbreken de namen van die 12 dorpen. Geleerden denken aan dorpen in het huidige Ooststellingwerf Origineel in: Groninger Archieven, Groningen. Inventarisnummer: 1328-1

Tegenoorkonde van de bisschop. Orig. stadsarchief Groningen, OGD l 315

P.J. Blok. Oorkondenboek van Groningen en Drenthe. J.B. Wolters, Groningen 1896-1899. Deel I: 750-1150. Deel II: 1372-1405. Met supp.

O.B. Gron. I. 223 no 314.

De overheden van Drenthe doen mededeeling, dat zij een uitspraak van scheidslieden in de geschillen tussen hen en den Bisschop van Utrecht hebben bekrachtigd.

In nomine Domini amen. Quoniam memorie minatur frequenter oblivio, ideoque adversus oblivionis disspendium de scripture suffragio prudentium
cautela providit, ut ea que in presenti
hominum disspositione exstiterint ordinata, possint in posterum ad rei geste memoriam liquide comprobari, nos igitur jurati et universitas terre
Threnthie tam presentibus quam futuris ad perpetuam rei memoriam
cupimus fore notum, quod cum inter reverendum in Christo patrem et dominum nostrum, dominum Johannem, episcopum Trajectensem, ex una parte et
terram nostram Threnthie ex altera super quatuor articulis infrascriptis, in quibus dicebat nos et nonnullas singulares personas de terra nostra
predicta sibi injuriari, exorta fuerit materia questionis, quorum quidem articulorum primus est de precaria centum et quinquaginta marcarum
brunorum sterlingorum, deductis inde octo marcis et quatuor solidis ejusdem monete, quas solvere tenentur duodecim parrochie de terra nostra,
que se Frisonibus de Stellingewarf adjunxerunt, quoniam idem reverendus pater semper in anno bisextili sibi dicebat esse debitam et a nostris
terrigenis et ab illis de Groninge, Gho et Wold pro parte eos contingente persolvendam, nobis autem pro parte adversa asserentibus eandem
precariam in septimo anno dumtaxat sibi debere persolvi. Secundus, quod homines ministeriales, vasalli et homines sui servilis conditionis, in
terra nostra commorantes, bona, que ab ipso et ab ecclesia sua Trajectensi tenent, ipso irrequisito et absque sui licentia vendunt, alienant et
transferunt, eciam aliquando in personas inhabiles et minus capaces ad dicta bona tenenda et possidenda. Tercius, quod homines sui servilis
conditionis, in terra nostra commorantes, de facto ipso irrequisito alienantur et extra debita servicia et bona sua servilia deducuntur, alii et
liberi homines in dictis bonis suis servilibus inducuntur, in quibus ipse et ecclesia sua predicta, ut asserit, suo debito servicio
defraudantur. Quartus, quod aliqui de terra nostra predicta decimas, sibi de jure debitas, prout debeant, non persolvunt. Tandem post longas
altercationes, controversias et discordias, super hiis habitas, hinc inde ex utraque parte in discretes viros Godfridum de Borclo, Reynaldum,
judicem Covordie, et Eisonem de Rutenberghe, famulos, tamquam in arbitros, arbitratores seu amicabiles compositores, voluntarie extitit
compromissum, promittentes bona fide una pars alteri et ambe partes invicem, quod eorum arbitrio seu procunciationi starent, parerent et in
nullo contravenirent sed perpetuis temporibus inviolabiliter observarent. Qui quidem arbitri seu arbitratores suscepto de se hujusmodi
compromisso, deliberato consilio, presentibus dictis partibus, die et loco ad hoc assignatis, taliter pronunciaverunt. Super primo articulo de
precaria, quod idem dominus noster . . episcopus cum septem stolis juramento firmaret dictam precariam semper in anno bisextili sibi esse
debitam et persolvendam a nobis et ab illis de Groningen, Gho et Wold pro parte eos contingente, prout ab antique solvere consueverunt et extunc
sine aliqua contradictione, eandem ad peticionem domini episcopi, in propria persona faciendam in Hulsforde vel in Biscopesberghe, persolvere
teneremur, quod si per se in propria persona non venerit in bisextoi precariam non habebit nec eam aliqua via juris preter quam per suum . .
officiatum et judices in Covordia et in Groninge sub pena dupli cum pena judicum, scilicet trium librarum Groniensium denariorum, de quolibet
non solvente precariam sibi contingentem faciat in festo beati Lamberti martiris expandari; quod juramentum idem dominus episcopus statim post
eorum pronunciationem cum septem stolis, prout arbitrati fuerant, prestitit et perfecit. Super secundo de hominibus ministerialibus, vasallis et
hominibus suis servilis conditionis, prout superius est dictum, taliter arbitrati sunt, quod bona, que ab ipso et ecclesia sua Trajectensi
predicta tenent, ipso irrequisito et absque sui licencia vendere, alienare et transferre non possunt nec debent in quascunque personas et maxime
in illas, que sunt inhabiles et minus capaces ad dicta bona possidenda; contrarium autem facientes pena de jure debita cohercere et compellere
possunt et punire absque nostro et terre nostre inpedimento, ingratitudine vel offensa. Super tercio de hominibus suis servilis conditionis
taliter pronunciaverunt, quod iidem sine licentia sui vel illius, cui hoc commiserit, alienari et extra debita servicia et bona sua servilia
deduci, aliique liberi homines in dictis bonis suis servilibus induci non possunt nec debent; contrarium vero facientes punire possunt ut supra
in secundo articulo precedenti. Super quarto vero et ultimo articulo de decimis suis taliter extitit arbitratum , quod idem dominus episcopus
contra debitores et detentores dictarum decimarum suarum jure ecclesiastico procedere potest, si velit, absque nostro et terre nostre
impedimento, ingratitudine vel offensa. Predictum vero arbitrium et pronunciationem nos jurati et universitas terre Threnthie predicte, oppidum
Groniense, Gho et Wold, in quantum nos tangit, prout superius est expressum, in omnibus suis partibus et articulis approbamus, ratificamus,
emoligamus et bona fide promittimus per nos et nostros successores perpetuis temporibus inviolabiliter observari, dolo et fraude omnino
exclusis. In cujus rei testimonium sigilla universitatis terre nostre Threnthie predicte et oppidi Groniensis presentibus sunt appensa una cum
sigillis Reynaldi, judicis Covordie, et Bertoldi de Gronebeke, judicis in Groninge, qui ad preces nostras in majorem certitudinem ipsa presenti
pagine similiter apposuerunt. Actum et pronunciatum Covordie feria quinta post Pentecostes sub anno Domini MCCC vicesimo octavo, presentibus
ibidem honorabilibus viris domino Johanne de Brunchorst, preposito ecclesie sancti Salvatoris Trajectensis, domino Thoma de Dyest et domino
Johanne Redinc, militibus, Henrico de Vyanen , Stephano de Rune, Johanne Godesinc, Alphardo de Sckure, famulis, aliisque quam pluribus fide
dignis.

samenstelling tekst en lay out pagina:
Piet van der Lende

Geschiedenis van de Stellingwerven en Noordwest Overijssel (Steenwijkerland)

Historische feiten, wetenswaardigheden en analyses over de vroegste tijden tot heden

Het blijkt dat 12 parochies zich bij de Friezen van Stellingwerf hebben aangesloten