De Haule en Haulerwijk
Hiernaast
ziet u het buurtje bij de Nederlands Hervormde kerk in Haulerwijk begin
zestiger jaren van de 20e eeuw. Het dorp Haule of Hiaule, ook Houwle geschreven,
telde in de tijd van Van der Aa 30 huizen en 160 inwoners, en met de groote
veenbuurt Haulerwijk, 217 huizen en 1180 inwoners, die meest hun bestaan
vonden in de landbouw, de veeteelt en de veenderijen. (1) De huizen lagen
in de tijd van Van der Aa vooral ten Westen van de kerk, aan beide zijden
van de weg, die van Donkerbroek door het dorp naar Drente liep. Over de patroonheilige waaraan de kerk van De Haule in de middeleeuwen was gewijd zwijgen de bronnen. (2) Van der
Aa somt enige poelen op, als: de Steenpoel, het Zwartewater en de Zeemanspoel.
Langs de scheiding tusschen Haule en Haulerwijk, en wel tussen het heideveld
en het hoogveen, lag in die tijd een smalle streep zandduinen, waar in
1842 enige oude Spaanse zilveren munten gevonden zijn, geslagen ten tijde
van Filips II. De kerk van de Haule moest vóór de Reformatie aan de Proost
van de St. Janskerk te Utrecht, 12 schilden (16 guld. 80 cents) betalen.
Volgens Van der Aa was bij het dorp Haule de oorsprong van het riviertje
de Kuinder, bij de scheiding tusschen de Hauler- en Fochteloo-velden.
Over Haulerwijk zegt Van der Aa nog: 'het is eene volkrijke groote buurt
van wel anderhalf uur lengte, zich langs de Haulervaart uitstrekkende.
Men telt er 187 h. en ruim 1000 inw., die meest hun bestaan vinden in
den veenarbeid en voorts in den landbouw. Er is hier eene kerk voor de
Afgescheidenen, te Haulerwijk, Haule en Donkerbroek woonachtig.
(1) Van der Aa deel 5 blz 232/233
(2) Zie Rienk Klooster-Middelieuwse petroonheiligen in Stellingwarf. In: De Ovend, Stellingwarfs tiedschrift. 42e jrg no 4. Augustus 2014. Blz 12
Terug naar dorpen-index
samenstelling tekst en lay out pagina: Piet van der Lende
|
|