Geschiedenis van de Stellingwerven en Noordwest Overijssel (Steenwijkerland)

Historische feiten, wetenswaardigheden en analyses over de vroegste tijden tot heden



Over bezems en stalschrobben

vv

bezems

Hiernaast ziet u bezems die ik gefotografeerd heb tijdens een demonstratie in het Openlucht Museum op 10-06-2012. In vroeger tijden werden bezems gemaakt van berk, heide of brem. Van berketakken kunnen pas bezems gemaakt worden als ze goed gedroogd zijn. Dergelijke tradionele bezems worden nog steeds op vrij grote schaal gemaakt. Volgens gegevens van het Openlucht Museum zouden er nog ongeveer 1000 per maand gemaakt en verkocht worden. De bezem speelde vroeger een rol in allerlei volksverhalen in verband met heksen. Zie daarvoor het verhaal over heksen en heksenbezems. In berken en populieren zie je soms een opeenhoping van kleine takjes, die ook heksenbezem worden genoemd. Deze opeenhoping van kleine takjes is eigenlijk een schimmelinfectie. (Exoascus betulini)

vv

bezems

Wanneer de takken van de bezem sterk waren afgesleten door het vele vegen konden de overgebleven takjes nog gebruikt worden om er stevige korte bezems van te maken die gebruikt konden worden voor het schrobben van vloeren of voor stalschrobben. Maar dergelijke compacte korte bezems werden ook wel direct van berketakken gemaakt. Hiernaast ziet u een verzameling van dergelijke bezemstukken. Achter de groene bakjes is een kistje met veekoken te zien, die evenals de korrels in het vakje ernaast aan het vee gevoerd werden als bijvoer.

vv

stalschrobben.Hieronder poseren mijn vader en de heren Schokker en Postma samen met mij op de voorgrond als 4 of 5 jarige voor het maken van een foto toen wij bezig waren met het stalschrobben. De foto is genomen in het voorjaar van 1952 of 1953. Je ziet op de foto de korte bezems waarmee de stal geschrobd werd. Wanneer in het voorjaar de koeien naar de wei gingen werd de stal geheel van mest en stro ontdaan en schoongemaakt.

 

samenstelling tekst en lay out pagina:
Piet van der Lende