Geschiedenis van de Stellingwerven en Noordwest Overijssel (Steenwijkerland)

Historische feiten, wetenswaardigheden en analyses over de vroegste tijden tot heden



De derde dag van de vakantie.

23 december 2023. Vandaag Zijn we met de Valys naar Joure gereden. Vanuit Scherpenzeel langs de Kerkeweg, die eertijds Zwarte dijk genoemd werd, naar Langelille en daarna langs de Tjonger. Het water van de Tjonger stond erg hoog, de oevers waren helemaal onder water gelopen. Toen naar de Driesprong en we zijn vervolgens de weg opgegaan richting Echtenerbrug. De weilanden hier zijn deels nog niet in gebruik van de grootschalige landbouw. Het water in de sloten staat hoog en er groeien rusken en een brede variëteit aan andere planten in de weilanden. Het is 'vogeltjesland' waar de weidevogels nog terecht kunnen. Na Echtenerbrug zijn we richting Rohel en Vierhuis gereden. Daarna naar Oosterhaule. Tussen Delfstrahuizen en Oosterhaule zijn we een eindweegs langs de overs van het Tjeukemeer gerden, waar door de storm hoge golven waren. Langs de overs in de weilanden stonden grote plassen water. Men heeft in deze weilanden vele standbeelden van koeien geplaatst. Van Oosterhaule zijn we naar Joure gereden. We zijn in Joure via de harddraversweg, waar mooie oude bomen langs de kant van de weg staan, naar het centrum van Joure gereden, naar de Midstraat. Daar zijn we uitgestapt en we hebben verschillende historische huizen bewonderd die in de straat staan.

vv

Voormalig gemeentehuis Haskerland

Onder andere het historische gebouw de Flecke. Hier is thans het woonzorg- en behandelcentrum De Flecke gevestigd. De Flecke is gevestigd in een prachtig historisch gebouw: het voormalig gemeentehuis van de gemeente Haskerland. Joure werd een 'Flecke'genoemd omdat het geen stad was, maar toch meer als een klein dorp, iets tussen stad en dorp in, dus een 'Flecke'. We zijn daarna naar de kerk gelopen.

vv

De protestantse kerk met toren

De toren van de kerk in Joure, ook wel de Jouster Toer genoemd, staat in de Midstraat. Op 8 augustus 1628 werd de eerste steen geegd door de grietman Hobbe van Baerdt. Ingebouwd werden een raadszaal of rechthuis met een kleine tribune en een drietal cellen waarin het geboefte werd opgesloten Deze ruimten zijn er nog steeds. Het klokken spel werd geschonken door Douwe Egberts bij haar 200 jarig bestaan in 1963. Restauraties van de toren vonden plaats in 1976 en in 2000. De kerk achter de toren is als protestantse kerk gebouwd. De eerste steen legging vond plaats op 18 maart 1644 door grietman Hobbe van Baerdt. In 1939 werd de kerk getroffen door een grote brand. Het gebouw brandde grotendeels uit, slechts de 80 cm dikke muren bleven staan. Maar de toren kon behouden worden. De wederopbouw kwam gereed in 1947. In 1978 werd een hoogwaardig 3 klaviers orgel in de kerk geplaatst. De jongset restauratie van interieur en exterieur vond plaats in de periode 1996-2000. De heropening van het gebouw was op 12 november 2000. In 2020 is de open lantaarn en spits van de toren gerestaueerd in opdracht van de stichting BRM. Zie stichting brm De restauratie werd mede mogelijk gemaakt door een gulle gift van P.C. de Jong-Dijkstra en A.S. de Jong.

vv

Gebouwen op het terrein van het museum in Joure

vv

Standbeeld van een ijzergieter op het terrein van het museum in Joure dat herinnert aan de ijzergieterij die hier eertijds was.

vv

Voormalige metaalwarenfabriek op het museum terrein in Joure

vv

Deel van het gebouwencomplex van het museum te Joure.

Na verder door de Midstraat te zijn gelopen brachten wij een bezoek aan het museum Joure. Het museum is een uitgebreid complex van allerlei gebouwen, waar eertijds de fabrieken van Douwe Egberts gevestigd waren, met o.a. het geboorthuis van Douwe Egberts en een soort herenhuis waar een nazaat van hem woonde. Er is onlangs een boek verschenen over deze historische panden: Hanneke Staal en Ben de Jong, 'de panden van het museum Joure' . Histoarysk Wurkferban Skasterlan 2023. Uiteraard is het museum grotendeels gewijd aan de geschiedenis van de Douwe Egberts fabrieken. Machines, reclameborden en vele andere voorwerpen die herinneren aan Douwe Egberts.
vv

Fabrieksgebouw Keverling

Op het terrein staat ook de metaalwarenfabriek Keverling. In 1911 liet Keverling dit mooie fabrieksgebouw bouwen. Hier goot men geelkoper (messing) producten. Deze waren in die tijd erg gewild. Ze werden in het huishoden gebruikt maar ook door klokkemakers, zadelmakers, rijtuig en wagenmakers, bouwlieden en op scheepswerven. Nu is er in dit pand een expositie over de Keverlingfabriek en een drukkerij

vv

Standbeeld van een kopergieter dat herinnert aan de kopersmelterij.

.

Na de verschillende gebouwen van het museum te hebben bezocht hebben wij een kopje koffie gedronken in het restaurant dat gebouwd is in het voormalige woonhuis van Egbert Douwes de Jong, een nazaat in de 19e eeuw van de oprichter.

vv

Herenhuis E.C. de Jong

E.C. de Jong is evenals andere nazeten van Douwe Egberts als grootfabrikant toch gebonden aan de lokale gemeenschap. In de eerste helft van de twintigste eeuw waren er verschillende voorbeelden van aan de lokale gemeenschap gebonden groot-fabrikanten, o.a. Philips en Eindhoven. Douwe Egberts en Joure is ook zo'n voorbeeld. Deze grootfabrikanten deden veel voor de lokale gemeenschap. Voorbeelden van de nazaten van Douwe Egberts werden hierboven genoemd bij de restauratie van de Jouster Toer. In de tegenwoordige tijd met zijn internationalisering van het kapitalsime zijn deze gebondheden aan de lokale gemeenschap vaak geheel verdwenen.

samenstelling tekst en lay out pagina:
Piet van der Lende