Scheerwolde

De eerste vermelding van deze parochie treft men aan in het tiendregister van 1275-1280 (1) Het patronaatsrecht van deze kerk behoorde aan de collegiale kerk van St. Clemens te Steenwijk, die de moederkerk van Scherwolde was, zoals uit een institutiebrief van 16 augustus 1513 blijkt. Dan is er de institutie van Johannes de Trajecto tot de St. Nicolausparochiekerk te Scarwolde, vacant door resignatie van Hermannus Frederici ten Broke, krachtens presentatie van het kapittel der St. Clemens-kerk te Steenwick, met bevel tot inbezitstelling bepaaldelijk aan Mr. Hermannus ten Broke, deken dier kerk. (2)
De pastoor werd dus door het kapittel van Steenwijk benoemd. In dezelfde brief vindt men ook St. Nicolaas als beschermheilige van de kerk vermeld. Deze parochie lag in een gebied, dat het kenmerk van de Fries-Hollandse ontginningswijze draagt. (3) De kerk van Scheerwolde had in de middeleeuwen een vikarie, gewijd aan de Heilige Antonius. (4) (Zie voor de betekenis van de verschillende termen de uitleg over de middeleeuwse organisatie van het kerkbestuur)

(1) S. Muller Fzn., dl. 1, p. 31. Zie gedrukte bronnen.
(2) B.M. de Jonge van Ellemeet. Institutien, Proclamatiën en Collatiën van den Aartsdiaken van St. Marie in het Decanaat Drente. In: Archief voor de geschiedenis van het Aartsbisdom Utrecht. Twee en veertigste deel. Utrecht. Wed. J.R. van Rossum, 1916 blz 329
(3) B.H. Slicher van Bath 1944, dl. 2, p. 59. Zie ook H.J. Kok - Proeve van een onderzoek van de patrocinia in het middeleeuws bisdom Utrecht. Proefschrift 1958. Van Gorcum en comp. NV, Assen.
(4) Van der Aa deel 10 blz 137